EigenWijsHeid: Wim Wilbers

augustus 8, 2024

Wim Wilbers: “Je boft dat je op deze unieke plek woont.”

Gretig neemt Wim Wilbers (72) plaats op zijn praatstoel aan de tafel voor het raam met uitzicht op de Koningshaven en de huizen van de Kaai aan de overkant. “Nou, zeg het maar, wat willen jullie weten?” vraagt hij. Wim is een vat vol verhalen en die wil hij maar al te graag met ons delen. Hij woont al lang op het eiland en kent de geschiedenis ervan tot in alle haarvaten.

Hij geeft er ook rondleidingen en beschreef samen met Peter Bakker de geschiedenis van het Noordereiland en specifiek die van de Koopvaardijhof in een boek. Daar woont hij in een ruim appartement, samen met zijn partner Charlotte Verheij. Terwijl Wim ons bijpraat over de historie van het eiland, waarbij allerlei fotomateriaal op tafel komt, leest zij op gehoorsafstand een boek op het zonnige balkon.

Wim werd in 1952 geboren en groeide op in de wijk Blijdorp. Toen hij 4 jaar oud was verhuisde het gezin naar het Breeplein in Rotterdam-Zuid, naar een grotere woning. Met het Noordereiland maakte Wim voor het eerst kennis toen hij verkering kreeg met een vriendin die in de Van der Takstraat woonde. Hij studeerde bouwkunde en volkshuisvesting aan de TU in Delft en betrok met een studiegenoot een woning aan de Nassauhaven, in de voormalige dienstwoning van het politiebureau. In die tijd leerde hij zijn huidige partner Charlotte kennen en samen met haar kon hij in 1974 een woning huren aan de Prins Hendrikkade. ”Dat hele woonblok stond op de nominatie om gesloopt te worden, daarom konden wij tijdelijk in dat huis onder de huurwaarde wonen. Het was in beroerde staat, we hadden geeneens een douche, maar we waren blij dat we een woning hadden.”

Stadsvernieuwing

Wim studeerde af in een periode waarin er voor het Noordereiland grootschalige sloopplannen in het verschiet lagen, ook vanwege de aanleg van de bruggen en tunnels voor de metro en de trein. Daar kwam fel verzet tegen van de bewoners, waardoor de gemeente uiteindelijk besloot te kiezen voor stadsvernieuwing, waardoor er op het Noordereiland volop gebouwd en gerenoveerd werd. Wim kon bij de gemeente aan de slag als stadsvernieuwingsdeskundige en zijn eerste project was de renovatie van Ons Blok aan de Prins Hendrikkade, het woonblok waar hij zelf in woonde. “Een pittige klus was dat. Het was een moeizaam en langdurig project, waarbij veel bouwkundige tegenslagen waren. Er ging ook veel tijd zitten in de diverse inspraakavonden, want de bewoners mochten zelf meebepalen hoe de indeling van de woningen moest worden. Dat leidde soms tot oeverloze discussies omdat iedereen iets anders wilde of wensen had die niet haalbaar waren”.

Er volgden voor hem nog vele andere renovatieprojecten op het eiland, er stonden er voor het hele eiland zo’n 400 op stapel. De stadsvernieuwing was stroperig en duurde veel te lang. Er was veel leegstand en verloedering en er waren veel sociale problemen. Binnenvaartschepen mochten niet meer aan de kades liggen, waardoor er geen scheepvaartbedrijvigheid meer was en winkels en bedrijven verdwenen vanwege gebrek aan klandizie. Veel bewoners trokken om die redenen weg naar groeigemeenten zoals Hellevoetsluis en Spijkenisse.

Koopvaardijhof
Als deskundige stond Wim aan de wieg van de bouw van het wooncomplex aan het Antwerpse hoofd, dat in de volksmond ‘Braakman’ heette, maar de naam Koopvaardijhof kreeg. “Ik vond het helemaal niet mooi, dat grote witte blok. ‘Ommoord aan Zee’, noemde ik het. Toch ben ik er in 1987 met Charlotte en onze twee kinderen gaan wonen. Inmiddels vinden we het een prachtplek, met een fantastisch uitzicht en met bewoners die een hechte gemeenschap vormen. Zeker in de eerste jaren, want er woonden veel eilanders die er juist vanwege de renovaties terecht kwamen. Iedereen kende elkaar en we deelden lief en leed.”

Nieuwe bewoners

“De samenstelling van de bewoners van het Noordereiland is in de loop der jaren nogal veranderd”, vertelt hij. “Door het bombardement op Rotterdam in 1940 verlieten veel bewoners het eiland. Uit angst voor de oorlogshandelingen, of omdat hun woning vernield was in het spervuur tussen de Duitse bezetters en het Nederlandse leger. Hun plek werd ingenomen door bewoners die juist het centrum van Rotterdam ontvluchtten. In de zestiger jaren kwamen daar de nieuwe bewoners bij: de gastarbeiders, de studenten en vervolgens de yuppen en jonge gezinnen. Dat heeft invloed op de sfeer, veel bewoners kennen elkaar en de geschiedenis van hun woonomgeving niet en hebben er geen echte binding mee, dat vind ik jammer.”

Wims favoriete plek? “de kastanjeboom op het Burgemeester Hoffmanplein en de Koningshavenbrug”. “En het zicht op het Noordereiland als ik er naar kijk vanaf de Boompjes tijdens mijn rondje bruggen”, vult Charlotte aan, die inmiddels is aangeschoven. “Dan maakt mijn hart een sprongetje van trots.”

Samen halen ze herinneringen op aan de vele acties waaraan ze deelnamen, zoals tegen de plannen van de gemeente om het Poortgebouw aan de Stieltjesstraat aan te wijzen als eroscentrum, een werkplek voor prostituees. Spontaan heffen ze het protestlied aan dat ze destijds zongen, ze kennen de tekst nog uit hun hoofd.

Hun advies aan nieuwere generaties bewoners: “Je boft dat je op deze unieke plek woont. Verdiep je in de geschiedenis en de mensen van het eiland. Stel vooral vragen, je zal je verbazen over de bijzondere verhalen en rijke geschiedenis.”

En voor wie echt interesse heeft : Wim geeft op verzoek heel graag een uitgebreide rondleiding over het eiland.